Avrupa Adalet Divanı'ndan tarihi bir karar geldi. Lüksemburg'daki mahkeme, Malta'nın tartışmalı "Altın Vize" programının Avrupa Birliği yasalarını ihlal ettiğine hükmetti ve programın derhal sonlandırılmasına karar verdi. Bu karar, Avrupa'da vatandaşlık satışına karşı önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Altın Vize Nedir ve Neden Tartışmalı?
"Altın Vize" programları, varlıklı kişilerin belirli bir yatırım karşılığında o ülkenin vatandaşlığını veya oturum iznini alabilmesini sağlıyor. Malta'nın programı, özellikle Schengen bölgesinde vizesiz seyahat imkanı sunması nedeniyle büyük ilgi görüyordu. Ancak, bu tür programlar, uluslararası suçları, kara para aklamayı ve yaptırımlardan kaçınmayı kolaylaştırdığı gerekçesiyle eleştiriliyordu. Avrupa Birliği de uzun zamandır bu programlara karşı endişelerini dile getiriyordu.
Malta'nın "Altın Vize" programına yönelik eleştiriler şu noktalarda yoğunlaşıyordu:
- Güvenlik Açığı: Suçluların ve teröristlerin Avrupa Birliği vatandaşlığı alarak serbestçe dolaşabilme riski.
- Kara Para Aklama: Yasadışı yollarla elde edilen gelirlerin aklanması için bir fırsat sunması.
- Vergi Kaçırma: Varlıklı kişilerin vergi yükümlülüklerinden kaçmak için bu programları kullanabilmesi.
- Adaletsizlik: Vatandaşlığın parayla satın alınabilmesi, eşitlik ilkesine aykırı bulunması.
Mahkeme Kararının Gerekçesi Ne?
Avrupa Adalet Divanı, Malta'nın "Altın Vize" programının AB hukukuna aykırı olduğuna karar verirken şu gerekçelere dayandı:
"Bir üye devletin vatandaşlığının ve dolayısıyla birlik vatandaşlığının ticarileştirilmesi kabul edilemez."
Mahkeme, vatandaşlığın bir meta gibi alınıp satılamayacağını ve bunun Avrupa Birliği'nin temel değerlerine aykırı olduğunu vurguladı. Ayrıca, Malta'nın programının Avrupa Birliği'ne karşı "yükümlülüklerini yerine getirmediğini" belirtti.
Malta hükümeti ise karara saygı duyduğunu ancak programın yasalara uygun olduğunu savundu. Hükümet yetkilileri, programın ülke ekonomisine önemli katkılar sağladığını ve sıkı güvenlik kontrolleri uygulandığını ifade ettiler.
Kararın Sonuçları ve Etkileri
Avrupa Adalet Divanı'nın bu kararı, sadece Malta için değil, diğer Avrupa ülkelerinde de benzer programları uygulayanlar için bir uyarı niteliği taşıyor. Avrupa Birliği, gelecekte bu tür programlara karşı daha sıkı önlemler alabilir ve üye ülkeleri bu konuda daha fazla baskı uygulayabilir. Bu kararın, Avrupa'da vatandaşlık ve oturum izni politikalarında önemli değişikliklere yol açması bekleniyor.
Bu karar, Avrupa'da "altın vize" uygulamalarının geleceği hakkında soru işaretleri yaratırken, uluslararası arenada da yankı uyandırdı. Vatandaşlık ve oturum izni programlarının şeffaflığı ve güvenliği konusundaki tartışmaların daha da alevlenmesi bekleniyor.