Macaristan'da son 30 yıldır düzenlenen Onur Yürüyüşleri, 18 Mart 2025'te yapılan parlamento oylamasında yasaklandı. Başbakan Viktor Orbán ve sağcı/muhafazakâr partisi Fidesz “çocuk koruma” yasası kapsamında LGBTİ+'ları kriminalize etti. Ancak Budapeşte Onur Komitesi, yasaklara rağmen direnişin devam edeceğini açıkladı. Haziran ayında yapılması planlanan Onur Yürüyüşü'nün ne olursa olsun düzenleneceği belirtildi.
Onur Yürüyüşü İçin Kararlılık Sürüyor
Budapeşte Onur Komitesi, yasaklara rağmen geri adım atmayacaklarını ve 28 Haziran'da bir yürüyüş düzenleyeceklerini duyurdu. Komite, Stonewall İsyanı'nın yıldönümünün bu yürüyüş için anlamlı bir sembol olduğunu vurguladı. Hukuki destek almak için Macar Helsinki Komitesi ve TASZ (Macar Sivil Özgürlükler Birliği) ile işbirliği yapılıyor. Eğer polis yürüyüş veya protestoya izin vermezse, dava mahkemeye taşınacak.
Stonewall İsyanı, 28 Haziran 1969'da New York'taki Stonewall Inn adlı gey bara yapılan polis baskını sonrası başlayan direniş hareketidir. Bu olay, ABD tarihinde cinsel kimlik ve yönelimleri nedeniyle baskı gören azınlıkların ilk büyük direnişi olarak kabul edilir.
Komite'den yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Orijinal planlarımıza devam ediyoruz ve 28 Haziran'da bir yürüyüş düzenleyeceğiz. Stonewall İsyanı’nın yıldönümü olması da güzel bir sembol. Macar Helsinki Komitesi’nden ve TASZ'dan (Macar Sivil Özgürlükler Birliği) hukuki yardım alıyoruz, polis yürüyüş veya protesto yapmamıza izin vermezse davamızı mahkemeye taşımaya hazırız!
Uluslararası Destek ve Dayanışma
Budapeşte Onur Komitesi, sadece Macaristan'dan değil, uluslararası kamuoyundan da büyük destek aldıklarını belirtti. Yasak kararına tepki olarak Dublin, Milano, Barselona, Paris, Kopenhag, Prag ve Viyana gibi şehirlerde protestolar düzenlendi ve düzenlenmeye devam ediyor. Bu destek, LGBTİ+ hakları için verilen mücadelenin uluslararası boyutunu gözler önüne seriyor.
Komite, etkinliklerinde cinsiyetçiliğe, ırkçılığa, transfobiye veya herhangi bir nefret söylemine asla tolerans göstermediklerini ve LGBTİ+ topluluğunun kapsayıcı bir yapıya sahip olduğunu vurguladı.
Viktor Orbán Hükümetinin Politikaları
Viktor Orbán, 2010'dan beri başbakanlık görevini sürdürüyor. Göç karşıtı politikaları ve sağ popülist yaklaşımıyla tanınıyor. Hükümeti, yurt dışından fon alan STK'lere yönelik baskıları artırmış ve sivil topluma yönelik kısıtlamalar getirmiştir. COVID-19 pandemisi sürecinde muhalif belediyelerin gelirlerine el koymuş ve okullarda cinsel eğitim programlarını yasaklamıştır. Ayrıca, 18 yaş altındakilere yönelik medyada "eşcinselliği ve cinsiyet değişikliğini teşvik ettiği düşünülen" içeriklere de yasak getirilmiştir.
Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu hakkında tutuklama emri çıkarmasının ardından, Orbán hükümeti İsrail ile dostluk bağlarını güçlendirerek UCM'den ayrılmıştır. Bu durum, Macaristan'ın uluslararası alandaki politik duruşunu da etkilemektedir.
Macaristan'da Onur Yürüyüşü'nün yasaklanması, LGBTİ+ hakları açısından önemli bir gerileme olarak değerlendiriliyor. Ancak Budapeşte Onur Komitesi'nin kararlılığı ve uluslararası destek, mücadelenin devam edeceğini gösteriyor. Yürüyüşün haziran ayında yapılıp yapılamayacağı ve hükümetin bu duruma nasıl tepki vereceği merakla bekleniyor.
