İstanbul'da trafik sorunu, sadece İstanbulluların değil, ülke ekonomisinin de önemli bir gündem maddesi. İstanbul Okan Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Başkanı Doç. Dr. Selim Dündar'ın açıklamalarına göre, mega kentteki trafik sıkışıklığının yıllık maliyeti 6-7 milyar doları buluyor. Bu devasa rakam, trafik sorununa köklü çözümler bulunmasının ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.
Trafiğin Ekonomik Boyutu: Kayıplar ve Çözüm Önerileri
Doç. Dr. Dündar, trafik sıkışıklığının sadece zaman kaybı olmadığını, aynı zamanda ciddi bir ekonomik kayıp anlamına geldiğini vurguluyor. Trafikte harcanan her fazla dakika, yakıt tüketimi, araç yıpranması, çevre kirliliği ve hatta psikolojik etkiler gibi birçok faktör, maliyeti daha da artırıyor. Dündar, çözümün sadece yeni yollar inşa etmek olmadığını, asıl önemli olanın talebi yönetmek olduğunu belirtiyor.
Peki, talebi yönetmek için neler yapılabilir?
- Çalışma Saatlerinin Düzenlenmesi: İstanbul'da işe başlama ve bitiş saatlerinin farklılaştırılması, trafik yoğunluğunu azaltabilir.
- Toplu Taşıma Teşviki: Toplu taşıma araçlarının konforunun ve kalitesinin artırılması, özel araç kullanımını azaltabilir.
- Mikromobilite Çözümleri: Kısa mesafelerde bisiklet ve scooter gibi alternatif ulaşım araçlarının teşvik edilmesi, trafiği rahatlatabilir.
- Trafik Işıklarının Optimizasyonu: Trafik ışık sürelerinin daha etkin ayarlanması, şehir içi sıkışıklığı azaltabilir.
Doç. Dr. Dündar'ın önerileri, trafik sorununa bütüncül bir yaklaşımla çözüm arayışının önemini vurguluyor. Sadece altyapı yatırımlarıyla değil, aynı zamanda davranışsal değişiklikler ve teknolojik çözümlerle de trafik sorununa müdahale etmek gerekiyor.
Trafik İhlalleri: Kazaların ve Kayıpların Temel Nedeni
Trafikte Haklarım Derneği Başkanı Yasemin Usta ise trafik kazalarının büyük bir bölümünün sürücü hatalarından kaynaklandığına dikkat çekiyor. Aşırı hız, şerit ihlalleri, kavşaklarda geçiş önceliğine uymama gibi ihlaller, kazaların en önemli nedenleri arasında yer alıyor. Usta, sürücülerin kural ihlali yaparken zaman kazanmayı veya gecikmeyi bahane ettiğini, ancak bu davranışın hayatlarını riske atmaya değip değmeyeceğini sorgulamaları gerektiğini belirtiyor.
Usta, toplumdaki trafik suçu algısının da değişmesi gerektiğini vurguluyor. Hırsızlık gibi suçlar yüz kızartıcı olarak kabul edilirken, trafik ihlalleri aynı ciddiyetle algılanmıyor. Oysa trafik ihlalleri, ölümcül sonuçlara yol açabiliyor ve başkalarının hayatını tehlikeye atabiliyor. 2015'ten bu yana trafik kazalarında 60 binden fazla kişi hayatını kaybetti ve 3 milyondan fazla kişi yaralandı. Bu acı tablo, trafik kurallarına uyulmasının ne kadar hayati olduğunu bir kez daha gösteriyor.
Çözüm İçin Ortak Akıl ve Kararlılık Şart
İstanbul'daki trafik sorunu, sadece bir ulaşım sorunu değil, aynı zamanda ekonomik, sosyal ve psikolojik boyutları olan karmaşık bir problem. Bu sorunun çözümü için tüm paydaşların ortak akıl ve kararlılıkla hareket etmesi gerekiyor. Altyapı yatırımlarının yanı sıra, toplu taşıma teşviki, mikromobilite çözümleri, çalışma saatlerinin düzenlenmesi ve trafik bilincinin artırılması gibi çok yönlü stratejilerle trafik sorununa kalıcı çözümler bulunabilir. Aksi takdirde, İstanbul trafiği sadece İstanbulluların değil, ülke ekonomisinin de kabusu olmaya devam edecek.